Satürn'ün Halkaları - Satürn'ün Uyduları Enceladus ve Titan' da Yaşam Olabilir Mi ?

Güneş sistemde yer alan, Jüpiter'den sonraki en büyük ikinci gezenimiz olan Satürn'ün halkaları hakkında konuşmak istedim bugün.

Güneş sistemimizi hayal ettiğimiz zaman, ilk olarak baktığımızda dikkatimizi çeken ilk gezen Satürn olabilir. Aslında Satürn'ün halkaları desek daha doğru olabilir. Gezegenin etrafını saran bu halka 270.000 kilometre çapında ve kalınları ise 3 metreden, 1 kilometreye kadar değişiklik gösterebiliyor. Bu Halkalar buz parçaları ve bunların aralarına karışmış diğer kayalardan oluşuyor. Bu parçaların boyutları çok minik olabilirken devasa şekillerde de olabilmektedir. Dönme esnasında bu bahsettiğimiz parçalar birbiriyle çarpıştıklarında halkalara parlaklıklar verdiğinden dolayı, halkayı rahatlıkla görebilmekteyiz.

Halkaların nasıl oluştuğunu gerçek anlamda bilmiyoruz ama Satürn'ün uydusunun kuyruklu yıldız veya asteroid ile çarpışması sonucu oluştuğu yada bu uydunun Satürn'e fazla yaklaştığı ve çok yüksek kütle çekime maruz kalarak parçalanıp ardından bu halkaların meydana geldiği gibi tahmini açıklamalar yapılmakta.

Aslına bakarsanız Satürn kendi içinde mini bir Güneş sistemi gibi. Çünkü 60'dan fazla uyduya sahip. Şuan elimizde olan veriler sonucunda bizim için önem taşıyan bu uyduların bazılarından bahsedeceğim.

[ Satürn'de 1 gün 10.7 saat sürerken, Güneş etrafındaki tam turu yani bir yıl, 29 Dünya yılına eşit. ]

    ENCELADUS

Enceladus 400 kilometre çapındaki küçük bir uydu. Yüzeyi tamamen buzlarla kaplı olmasına rağmen güney yarım küresi fazlasıyla sıcak.

Enceladus'un dev gayzerler ile gezegene su püskürttüğünü Cassini uzay aracı sayesinde keşfettik. Bu bilgiden yola çıkarak bu buz kütlesinin altında okyanusların bulunduğu düşünülmekte. Bizim için en önemli kısmı ise, Enceladus gezegeninde canlılık olabilir. Dünya'daki canlılığın başlamasına benzer bir şekilde, orada da yaşam belirtisinin olabileceği insanı gerçekten heyecanlandırıyor.

Isıdan kaynaklı olarak, Enceladus'un yörüngesi sürekli olarak değişiklik göstermekte, Satürn'den yaklaşıyor ve uzaklaşıyor. Uyduda farklı bir eliptik yapıya dönüşüyor. Bu değişimin, içerideki donmuş okyanusun eriyip, gayzerlerin dışarıya sıcak su ve buz parçacıklarını püskürttüğü düşünülüyor. Satürn'ün halkalarının birinin bu püskürtme sonucunda oluştuğu biliniyor. 

TİTAN

Titan inmeyi başardığımız iki uydudan biridir. Bunlardan ilkinin Ay olduğunu bilmeyenimiz yoktur. Bu uydunun önemi ise büyük oranda azot, daha az oranlarda metan ve diğer gazlardan oluşan bir atmosferinin bulunması. Sıcaklık ise -200 derece civarında. Sıcaklık arttıkça kimyasal olayların hızlanacağını biliyoruz, Titan çok soğuk olduğu için kimyasal olaylar tam tersi(yavaş) gelişiyor diyebiliriz.

Yanardağlar, sıvı metan nehir ve göller, rüzgarlar, yağmurlar, mevsim değişikleri gibi aslında bir uydudan çok bir gezegene benzer özelliklere sahip. 

Burada da yaşam ihtimali olabileceği düşünülebilir. Eğer varsa bu düşündüğümüzden biraz daha farklı olabilir. Yağmurların, nehirlerin, göllerin metandan oluştuğu için canlılarında metan bazlı olma ihtimali yüksek.

Kaynak:

https://solarsystem.nasa.gov/planets/saturn

Popüler Science Türkiye, Kozmozun 25 Harikası, Şubat 2015

http://khosann.com/saturn-halkalari-nasil-olustu/