Max. %2 Karbon olan bölge Çelik bölgesidir. %0,83C altındaki bölgeye Ötektoid altı çelikler, bu orandan %2 C oranına kadar olan bölgeye de Ötektoid üstü çelikler denir. C oranı %2-6,67 arası da Dökme Demir olarak adlandırılır.
Sıcaklık ve karbon oranının değişimi, iç yapıyı da
değiştirmektedir.
Bulunan yapılar;
Ferrit
Hacim merkezli kübik yapıya sahip. Hemen hemen saf demir olan çok yumuşak bir fazdır. İyi şekil değiştirebilir ve Manyetiktir.
Ostenit
Yüzey merkezli kübik yapıya sahip. Tokluğu yüksek, çok iyi şekil değiştirebilen bir yapıdır ve manyetik değildir.
Sementit (Fe3C)
Çeliğin sert olmasını sağlar, max %6,67 C ihtiva eder.
Oldukça sert ve gevrek bir yapıda buludur.
PerlitFerrit + Sementit ile oluşur. YMK, HMK e dönüşür. %100 perlit ancak %0,8 C miktarı durumda meydana gelir. (Ötektoid noktada)
Ledeburit
Yapısı Sementit+Östenit oluşur. Ötektik sıcaklığında sıvıdan dönüşüm ile oluşur. %4,3 C içeriyorsa %100 Ledeburittir.
Dönüşmüş Ledeburit
Ötektoid Sıcaklığın altındaki Ledeburit yapısıdır. Ostenit taneleri perlite dönüşür.
Önemli noktalar;
Ötektik Nokta
Bu noktada tek olan sıvı faz, iki ayrı katı faza dönüşür. C
oranı %4,3, sıcaklıkta 1147 santigrat derecedir. Sıvı > Östenit+Sementit
Ötektoid Nokta
Katı fazın, iki ayrı katı faza dönüştüğü noktadır. %0,83 C
oranına sahip, 723 santigrat derece sıcaklıktadır. Östenit > Sementit
+ Ferrit
Peritektik Nokta
Soğuma esnasında bir katı, bir sıvı fazın farklı bir katı faza dönüşüme uğradığı noktadır. Delta demir + Sıvı > Östenit
Dönüşüm Sıcaklıkları
A1: Isıtılırken östenitin oluşmaya başladığı sıcaklıktır.
A2: Ötektoid altı çeliklerde, ısıtırken ferritin östenite
dönüşümünü tamamladığı sıcaklıktır.
Acm: Ötektoid üstü çeliklerde, ısıtırken sementitin östenite
dönüşümünü tamamladığı sıcaklıktır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder